Birçok kişi için yazılarında paralel bir yapı sağlamak oldukça zordur. Birçok yönden, İngilizce dili matematik gibi çalışır. Sözcükleri veya cümleleri bir araya getirdiğimizde, tüm bölümlerin “eşit değerde” olduğundan emin olmalıyız. Yani, hepsi aynı formda olmalıdır.
Problem neden kaynaklanıyor?
Konuyu örnekler üzerinden açıklayalım.
- I like apples, oranges, and going to the zoo.
- The coach advised that I should eat healthily, exercise regularly, and that joining a gym would make this easier.
- Mary is a celebrated author, dancer, and writes great songs.
Yukarıdaki satırlarda herhangi bir sorunu fark ettiniz mi? Farkettiğinizi umuyoruz. Farketmediyseniz korkmayın! Bu makaleden sonra, paralellik sorunlarını belirlemede uzman olacaksınız!
Yukarıda yazılan cümlelere bir göz atalım. Bu sefer aşağıdaki renkli kelimeleri ve cümleleri inceleyin. Altı çizili kısımlar, cümlenin paralel yapılar için tetikleyiciler olarak işlev gören kısımlarını gösterir.
- I like apples, oranges, and going to the zoo.
- The coach advised that I should eat healthily, exercise regularly, and that joining a gym would make this easier.
- Mary is a celebrated author, dancer, and writes great songs.
Yukardaki kırmızı kısımlar niçin yanlış?
- Cümle, “I like noun, noun, and -ing phrase.”
- Cümle, “The coach advised that I should: (1) verb; (2) verb; (3) that -ing phrase.
- Cümle, “Mary is a noun, noun, and verb.”
Bu üç cümle paralel yapıyı bozuyor. Yukarıdaki örneklerde yer alan kırmızı sözcüklerin her biri, ilgili listelerindeki diğer sözcüklerden farklı bir dilbilgisi biçimindedir.
Problem nasıl çözülür?
Problemi çözmek için üç ayrı yöntem var. Her durumda, fikir tüm parçaların gramer biçiminde uymasını sağlamaktır. Her metodu göstermek için yukarıdaki örnek cümleleri kullanacağız.
Metod#1: Gramatik olarak uygun olmayan kısım ile diğer parçaların eşleşmesini sağlayın.
Paralel olmayan kelimeleri veya basit kalıpları işlediğinizde bu yöntem genellikle en basit yoludur. Paralellik sorunlarıyla ilgili birçok durumda yöntem 1’i öneriyoruz. Bununla birlikte, karmaşık cümlelerde birinci metod ile bazı anlamları kaybedebilirsiniz, bu nedenle bu durumlar için yöntem # 3’ü (aşağıda) öneriyoruz.
Paralel Olmayan Yapı |
Doğru Paralel Yapı |
|
| 1 | I like apples, oranges, and going to the zoo. | I like apples, oranges, and zoos. |
| 2 | The coach advised that I should eat healthily, exercise regularly, and that joining a gym would make this easier. | The coach advised that I should eat healthily, exercise regularly, and join a gym. (Here, we lose some meaning regarding the fact that joining a gym would make exercising easier.) |
| 3 | Mary is a celebrated author, dancer, and writes great songs. | Mary is a celebrated author, dancer, and songwriter. |
Metod # 2: Diğer parçaları paralel olmayan bölümle eşleştirebilirsiniz.
Bu yöntemi kullanırken dikkatli olun. (Aşağıdaki Örnek 1’deki gibi) paralel olmayan kısım yerine cümlenin kalanını değiştirmenizi öneririz! Fakat bu yöntem karmaşık cümlelerde anlam kaybı sorununu çözmez.
|
|
Paralel Olmayan Yapı |
Doğru Paralel Yapı |
| 1 | I like apples, oranges, and going to the zoo. | I like eating apples, eating oranges, and going to the zoo (“eating” is repetitive). |
| 2 | The coach advised that I should eat healthily, exercise regularly, and that joining a gym would make this easier. | The coach recommended exercising regularly, eating healthily, and joining a gym. (Here, we lose some meaning regarding the fact that joining a gym would make exercising easier.) |
| 3 | Mary is a celebrated author, dancer, and writes great songs. | Mary is celebrated because she writes books, dances, and writes great songs. |
Metod # 3: Cümleyi BÖLÜN.
Bazen, bir parçanın değiştirilmesi önemli ölçüde yeniden yapılanmayı gerektirebilir veya bir cümlenin anlamını değiştirebilir. Bu durumlarda birden çok cümle oluşturmanızı öneririz.
Paralel Olmayan Yapı |
Doğru Paralel Yapı |
|
| 1 | I like apples, oranges, and going to the zoo. | I like eating apples and oranges. I also like going to the zoo. |
| 2 | The coach advised that I should eat healthily, exercise regularly, and that joining a gym would make this easier. | The coach advised that I should eat healthily and exercise regularly. He also told me that joining a gym would make working out easier. |
| 3 | Mary is a celebrated author, dancer, and writes great songs. | Mary is a celebrated author and dancer. She also writes great songs. |
Zor karşılaştırmalı ifadeler için dikkat edin!
Paralel yapıları kullanan basit cümle stilleri, “ve”, “veya” ya da “ancak” gibi bağlaçlarla birbirine bağlanır. Bununla birlikte, çoğunlukla birçok yazarı rahatsız eden bazı zorlu yapılar vardır: maddeleri değiştirmede paralellik (ör. Bağıl cümleler ve katılımlı cümleler) ve karşılaştırmalı cümleler (ör. Korelatif bağlantılı cümleler) .
- Bağıl cümleler “that” ya da “which” kullanır.
- Katılım klozları, fiillerden yapılan cümlelerdir ve sıfatlar gibi kullanılırlar. Örneğin, “This car is built to last.”
- Korelatif bağlaçlar,”not only…but also,” “either…or,” “neither…nor,” “if…then,” gibi terimleri de içerir.
- Karşılaştırma yapıları arasında “than” veya “as” bulunur.
Bütün bu ifadeler paralel dilbilgisi biçimlerini gerektirir!
Bu tür ifadeleri düzeltirken, karşılaştırmalı cümleleri veya karşılıklı bağlantıların ikinci yarısına eşit işaretler gibi muamele edin ve kendinize şu soruyu sorun: “Her iki tarafta da aynı gramer yapısına sahip mi?”
Nonparallel Structure |
Correct Parallel Structure |
| I like the big house built in 1910 and features two great living rooms. | I like the big house built in 1910 that features two great living rooms. (Eliminate the problematic parallel structure by removing the conjunction.) |
| Mary owns a PR company, a place giving many growth opportunities and where people are rewarded based on merit (participial phrase + subordinate clause). | Mary owns a PR company, a place giving many growth opportunities where people are rewarded based on merit. (Deleting the “and” fixes the parallelism issue. This method works for most cases where a participial phrase and subordinate clause are connected by a conjunction.) |
| I not only like to play the violin, but also dancing. | I not only like to play the violin, but I also like to dance. OR I like to not only play the violin but also dance. |
| Either we go to the store now or wait until next week. | Either we go to the store now or we wait until next week. |
| I prefer to go on a vacation than a bonus. | I prefer to go on a vacation than to receive a bonus. |
Bir başka not: fiil zamanlarına dikkat et!
Mücadele ettiğimiz bir diğer paralel yapı da fiil kiplerindeki kaydırmadır! Şöyle ki:
- “I really like this movie, which was why I bought it.”
- We knew that we had little time, work had to be finished, and we needed to hurry.
Şimdi tekrar gözden geçirelim:
- “I really like this movie, which was why I bought it.”
- We knew that we had little time, work had to be finished, and we needed to hurry.
Yukarıdaki cümle 1 şimdiki zamandan geçmiş zamana geçer, cümle iki “o” cümleciklerin ortasında pasif bir ses yapısına geçer. Peki düzeltilirlerse neye benzerler?
- “I really like this movie, which is why I bought it.”
- We knew that we had little time, we had to finish the work, and we needed to hurry.
Paralellik Kontrol Listesi
- Cümlenizdeki herhangi bir bağlayıcı veya listeyi tanımlayın.
- Bu bağlaçların her iki tarafındaki sözcüklerin ve cümlelerin yapısına bakın. Her iki tarafta da isimler, fiiller, sıfatlar, cümleler vb. var mı?
- Cümlenin içindeki yapıların maddelerine bakın. Aynı şeyi açıklayan aynı tanımlama maddesi var mı?
- Fiilleriniz cümlenin tümünde dengeli mi dağılmış?
- Listeniz varsa, listenin her bir kısmı (A, B, C vb.) Aynı gramer formuna sahip mi?
Bu ipuçlarının yazılarınızdaki paralellikleri nasıl sağlayacağınız konusunda yardımcı olacağını umuyoruz! Hadi, ileri gidin ve güzel mantıksal olarak tutarlı ifadeler yaratın!
